Gộp thời gian và hoàn trả tiền nếu có 2 sổ BHXH trùng nhau
Nếu người lao động có từ 2 sổ BHXH trở lên mà có thời gian đóng BHXH, BHTN trùng nhau thì cơ quan BHXH hoàn trả cho người lao động số tiền đơn vị và người lao động đã đóng (bao gồm cả số tiền thuộc trách nhiệm đóng BHXH, BHTN của người sử dụng lao động), không bao gồm tiền lãi.
Năm 2014, ông Bùi Phương làm việc và đóng BHXH tại 1 công ty ở quận Tây Hồ, TP. Hà Nội bằng số CMND cũ, khi nghỉ việc công ty không trả sổ BHXH cho ông. Hiện ông đang đóng BHXH theo sổ BHXH mới và số căn cước công dân mới.
Ông Phương hỏi, ông muốn làm lại sổ BHXH năm 2014 để gộp với sổ BHXH hiện tại có được không?
Về vấn đề này, Bảo hiểm xã hội TP. Hà Nội trả lời như sau:
Theo quy định tại Khoản 4 Điều 46 Quyết định số 595/QĐ-BHXH: Một người có từ 2 sổ BHXH trở lên ghi thời gian đóng BHXH không trùng nhau thì cơ quan BHXH thu hồi tất cả các sổ BHXH, hoàn chỉnh lại cơ sở dữ liệu, in thời gian đóng, hưởng BHXH, bảo hiểm thất nghiệp của các sổ BHXH vào sổ mới.
Như vậy, về nguyên tắc, mỗi người lao động chỉ có duy nhất 1 sổ BHXH.
Do đó, người tham gia BHXH có từ 2 sổ trở lên cần làm thủ tục gộp sổ để cơ quan BHXH thuận tiện trong việc quản lý, ghi nhận quá trình đóng, hưởng BHXH.
Khi doanh nghiệp không trả sổ BHXH cho người lao động: Căn cứ Khoản 5 Điều 21 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 quy định: Người sử dụng lao động có trách nhiệm phối hợp với cơ quan Bảo hiểm xã hội trả sổ BHXH cho người lao động, xác nhận thời gian đóng BHXH khi người lao động chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc hoặc thôi việc theo quy định của pháp luật.
Mặt khác căn cứ Khoản 3 Điều 47 Bộ luật Lao động năm 2012 quy định về trách nhiệm của người sử dụng lao động khi chấm dứt hợp đồng lao động như sau: Người sử dụng lao động có trách nhiệm hoàn thành thủ tục xác nhận và trả lại sổ BHXH và những giấy tờ khác mà người sử dụng lao động đã giữ lại của người lao động.
Căn cứ quy định của pháp luật thì trường hợp ông đã chấm dứt hợp đồng lao động theo quy định của pháp luật mà công ty không trả sổ BHXH cho ông là trái với quy định của pháp luật.
Điều 15 Nghị định số 24/2018/NĐ-CP quy định thẩm quyền giải quyết khiếu nại về lao động, an toàn, vệ sinh lao động như sau: Người sử dụng lao động có thẩm quyền giải quyết khiếu nại lần đầu đối với quyết định, hành vi về lao động, an toàn, vệ sinh lao động của mình bị khiếu nại.
Chánh Thanh tra Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, nơi người sử dụng lao động đặt trụ sở chính có thẩm quyền giải quyết khiếu nại lần hai đối với khiếu nại về lao động, an toàn, vệ sinh lao động khi người khiếu nại không đồng ý với quyết định giải quyết lần đầu theo quy định tại Điều 23 hoặc đã hết thời hạn quy định tại Điều 20 Nghị định này mà khiếu nại không được giải quyết.
Với trường hợp của ông thì cần liên hệ với công ty A yêu cầu công ty trả sổ BHXH cho ông theo quy định của pháp luật. Trong trường hợp công ty A không trả sổ BHXH, ông có quyền làm đơn khiếu nại yêu cầu công ty giải quyết. Nếu công ty vẫn không giải quyết thì đề nghị ông gửi đơn Sở Lao động - Thương binh và Xã hội để được can thiệp giải quyết.
Ngoài ra, căn cứ Điều 32 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 quy định về những tranh chấp về lao động thuộc thẩm quyền của tòa án thì trong trường hợp này, ông cũng có thể trực tiếp khởi kiện ra Tòa án quận, huyện công ty A đặt trụ sở để xử lý theo quy định của pháp luật.
Thủ tục gộp sổ BHXH
Thủ tục gộp sổ BHXH, Điều 27 Quyết định số 595/QĐ-BHXH quy định chi tiết hồ sơ làm thủ tục gộp sổ BHXH như sau:
- Mẫu TK1-TS: Tờ khai tham gia, điều chỉnh thông tin BHXH, BHYT (đối với người lao động);
- Đơn đề nghị cấp lại sổ BHXH (đối với người lao động);
- Sổ BHXH (tất cả các sổ mà người lao động có);
- Mẫu D01-TS: Bảng kê thông tin (đối với doanh nghiệp).
Địa điểm nộp hồ sơ: Cơ quan BHXH quận, huyện, thị xã nơi người lao động tham gia đóng BHXH.
Trình tự thực hiện
Bước 1: Người lao động nộp hồ sơ. Sau khi chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ nêu trên, người lao động nộp hồ sơ cho người sử dụng lao động nơi mình đang làm việc hoặc trực tiếp nộp tại cơ quan Bảo hiểm xã hội nơi tham gia bảo hiểm.
Bước 2: Cơ quan BHXH tiếp nhận và giải quyết hồ sơ. Không quá 10 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định; Trường hợp cần xác minh quá trình đóng BHXH ở các tỉnh khác nhau hoặc ở nhiều đơn vị nơi người lao động có thời gian làm việc thì không quá 45 ngày (có văn bản thông báo cho người lao động biết) thì người lao động được cấp sổ BHXH mới.
Theo điểm e Khoản 3 Điều 43 Quyết định số 595/QĐ-BHXH: Nếu người lao động có từ 2 sổ BHXH trở lên mà có thời gian đóng BHXH, BHTN trùng nhau thì cơ quan BHXH hoàn trả cho người lao động số tiền đơn vị và người lao động đã đóng vào quỹ hưu trí, tử tuất và số tiền đã đóng vào quỹ BHTN (bao gồm cả số tiền thuộc trách nhiệm đóng BHXH, BHTN của người sử dụng lao động), không bao gồm tiền lãi.
Theo Cổng thông tin điện tử Chính phủNăm 2014, ông Bùi Phương làm việc và đóng BHXH tại 1 công ty ở quận Tây Hồ, TP. Hà Nội bằng số CMND cũ, khi nghỉ việc công ty không trả sổ BHXH cho ông. Hiện ông đang đóng BHXH theo sổ BHXH mới và số căn cước công dân mới.
Ông Phương hỏi, ông muốn làm lại sổ BHXH năm 2014 để gộp với sổ BHXH hiện tại có được không?
Về vấn đề này, Bảo hiểm xã hội TP. Hà Nội trả lời như sau:
Theo quy định tại Khoản 4 Điều 46 Quyết định số 595/QĐ-BHXH: Một người có từ 2 sổ BHXH trở lên ghi thời gian đóng BHXH không trùng nhau thì cơ quan BHXH thu hồi tất cả các sổ BHXH, hoàn chỉnh lại cơ sở dữ liệu, in thời gian đóng, hưởng BHXH, bảo hiểm thất nghiệp của các sổ BHXH vào sổ mới.
Như vậy, về nguyên tắc, mỗi người lao động chỉ có duy nhất 1 sổ BHXH.
Do đó, người tham gia BHXH có từ 2 sổ trở lên cần làm thủ tục gộp sổ để cơ quan BHXH thuận tiện trong việc quản lý, ghi nhận quá trình đóng, hưởng BHXH.
Khi doanh nghiệp không trả sổ BHXH cho người lao động: Căn cứ Khoản 5 Điều 21 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 quy định: Người sử dụng lao động có trách nhiệm phối hợp với cơ quan Bảo hiểm xã hội trả sổ BHXH cho người lao động, xác nhận thời gian đóng BHXH khi người lao động chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc hoặc thôi việc theo quy định của pháp luật.
Mặt khác căn cứ Khoản 3 Điều 47 Bộ luật Lao động năm 2012 quy định về trách nhiệm của người sử dụng lao động khi chấm dứt hợp đồng lao động như sau: Người sử dụng lao động có trách nhiệm hoàn thành thủ tục xác nhận và trả lại sổ BHXH và những giấy tờ khác mà người sử dụng lao động đã giữ lại của người lao động.
Căn cứ quy định của pháp luật thì trường hợp ông đã chấm dứt hợp đồng lao động theo quy định của pháp luật mà công ty không trả sổ BHXH cho ông là trái với quy định của pháp luật.
Điều 15 Nghị định số 24/2018/NĐ-CP quy định thẩm quyền giải quyết khiếu nại về lao động, an toàn, vệ sinh lao động như sau: Người sử dụng lao động có thẩm quyền giải quyết khiếu nại lần đầu đối với quyết định, hành vi về lao động, an toàn, vệ sinh lao động của mình bị khiếu nại.
Chánh Thanh tra Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, nơi người sử dụng lao động đặt trụ sở chính có thẩm quyền giải quyết khiếu nại lần hai đối với khiếu nại về lao động, an toàn, vệ sinh lao động khi người khiếu nại không đồng ý với quyết định giải quyết lần đầu theo quy định tại Điều 23 hoặc đã hết thời hạn quy định tại Điều 20 Nghị định này mà khiếu nại không được giải quyết.
Với trường hợp của ông thì cần liên hệ với công ty A yêu cầu công ty trả sổ BHXH cho ông theo quy định của pháp luật. Trong trường hợp công ty A không trả sổ BHXH, ông có quyền làm đơn khiếu nại yêu cầu công ty giải quyết. Nếu công ty vẫn không giải quyết thì đề nghị ông gửi đơn Sở Lao động - Thương binh và Xã hội để được can thiệp giải quyết.
Ngoài ra, căn cứ Điều 32 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 quy định về những tranh chấp về lao động thuộc thẩm quyền của tòa án thì trong trường hợp này, ông cũng có thể trực tiếp khởi kiện ra Tòa án quận, huyện công ty A đặt trụ sở để xử lý theo quy định của pháp luật.
Thủ tục gộp sổ BHXH
Thủ tục gộp sổ BHXH, Điều 27 Quyết định số 595/QĐ-BHXH quy định chi tiết hồ sơ làm thủ tục gộp sổ BHXH như sau:
- Mẫu TK1-TS: Tờ khai tham gia, điều chỉnh thông tin BHXH, BHYT (đối với người lao động);
- Đơn đề nghị cấp lại sổ BHXH (đối với người lao động);
- Sổ BHXH (tất cả các sổ mà người lao động có);
- Mẫu D01-TS: Bảng kê thông tin (đối với doanh nghiệp).
Địa điểm nộp hồ sơ: Cơ quan BHXH quận, huyện, thị xã nơi người lao động tham gia đóng BHXH.
Trình tự thực hiện
Bước 1: Người lao động nộp hồ sơ. Sau khi chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ nêu trên, người lao động nộp hồ sơ cho người sử dụng lao động nơi mình đang làm việc hoặc trực tiếp nộp tại cơ quan Bảo hiểm xã hội nơi tham gia bảo hiểm.
Bước 2: Cơ quan BHXH tiếp nhận và giải quyết hồ sơ. Không quá 10 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định; Trường hợp cần xác minh quá trình đóng BHXH ở các tỉnh khác nhau hoặc ở nhiều đơn vị nơi người lao động có thời gian làm việc thì không quá 45 ngày (có văn bản thông báo cho người lao động biết) thì người lao động được cấp sổ BHXH mới.
Theo điểm e Khoản 3 Điều 43 Quyết định số 595/QĐ-BHXH: Nếu người lao động có từ 2 sổ BHXH trở lên mà có thời gian đóng BHXH, BHTN trùng nhau thì cơ quan BHXH hoàn trả cho người lao động số tiền đơn vị và người lao động đã đóng vào quỹ hưu trí, tử tuất và số tiền đã đóng vào quỹ BHTN (bao gồm cả số tiền thuộc trách nhiệm đóng BHXH, BHTN của người sử dụng lao động), không bao gồm tiền lãi.
Theo Cổng thông tin điện tử Chính phủ